Borg de demo­cratie in regle­menten voor AB- en burger­leden

Agendapunt 2.a:

Zoals u reeds hebt kunnen zien, komt de motie over het optimaliseren van het reglement van orde ook van de Partij voor de Dieren. Er zijn een paar overwegingen die ik het algemeen bestuur graag ter overweging mee wil geven bij deze motie, namelijk: agendapunten 2.a.1 en 2.a.2 betreffen teksten voor reglementen, en daarin heeft de ambtelijke organisatie mijn tips om deze leesbaarder te maken overgenomen met soortgelijke argumenten als die ook in de motie voorkomen. Als u met deze teksten instemt, heb u de eerste stap al gezet om de reglementen beter leesbaar te maken voor onze inwoners. Direct Duidelijk zijn, dat is wat wij willen, dus laten we doorpakken!

Daarnaast wil ik graag iets meegeven over het verlagen van de drempel voor het indienen van moties vreemd en het aanvragen van debatten. De grotere fracties onder ons voelen op dit moment zélf niet de noodzaak daartoe, maar het zijn van een grote fractie is geen gegeven. Ook in dit bestuur hebben we fracties zien krimpen, hebben we iemand zich zien afsplitsen om een nieuwe fractie te starten, hebben we leden naar een andere partij zien gaan en hebben we nieuwe partijen zien toetreden die soms groot maar soms ook klein beginnen. Dus denk verder dan de huidige bestuursperiode en de eigen fractie, het is voor iedere volksvertegenwoordiger van groot belang dat deze zijn werk kan uitvoeren en de daarvoor bedoelde politieke instrumenten kan gebruiken, los van het aantal behaalde zetels.

Agendapunt 2.a.2:

Vanavond is een heuglijk moment: het wordt officieel dat fracties in dit waterschap burgerleden kunnen inschakelen, en dat gaan we naar planning ook meteen doen. De Partij voor de Dieren heeft hier erg naar uitgekeken. Het werken met burgerleden draagt bij aan de inhoudelijke verdieping van ons bestuur en zet het algemeen bestuur verder in zijn kracht.

Wat het algemeen bestuur níet in zijn kracht zet, is echter artikel 3, lid 5. Deze gaat erover dat wanneer iemand volgens de wet niet toegelaten zou mogen worden als burgerlid, artikel 33 lid 2 van de waterschapswet een ontheffing mogelijk maakt. Echter, volgens het huidige tekstvoorstel zou deze ontheffing worden verleend door het dagelijks bestuur. En dat is zeer vreemd. Een juridische grondslag hiervoor hebben wij niet kunnen vinden. Bovendien is er reeds een commissie voor de geloofsbrieven ingericht die afwegingen maakt over het al dan niet toelaten van kandidaat-burgerleden, en die het overwegen van dergelijke ontheffingen daar goed in mee zou kunnen nemen om daar vervolgens het algemeen bestuur over te adviseren.

Als antwoord op onze technische vragen over deze voorgestelde tekst, kregen wij terug dat er voor het dagelijks bestuur is gekozen ‘naar analogie’ van de regeling voor AB leden, waarbij de ontheffing door gedeputeerde staten kan worden verleend. Maar deze analogie gaat niet op, want gedeputeerde staten is een externe partij ten opzichte van het waterschap. De provincie houdt interbestuurlijk toezicht op het waterschap, wat deze constructie met betrekking tot AB-leden logisch maakt. Wij mogen hopen dat u niet van mening bent dat ‘naar analogie’ het dagelijks bestuur toezicht houdt op het algemeen bestuur, dat ondersteund wordt door burgerleden. De burgerleden zijn er ter ondersteuning van het algemeen bestuur, het algemeen bestuur is het hoogste, democratisch gekozen orgaan binnen het waterschap, en het is aldus de enige verdedigbare werkwijze om het algemeen bestuur te laten beslissen over het geven van ontheffing aan kandidaat-burgerleden – uiteraard na raadpleging van de commissie voor de geloofsbrieven en daarmee ook de ambtelijke ondersteuning van deze commissie.

Dan in reactie op het amendement van de heer Pals. Ik snap de intentie en daar wil ik ook niets aan afdoen. Maar denk er eens op deze manier over. We maken het mensen op deze manier erg lastig om hun fractie te verlaten, dat is de bedoeling. Zijn er omstandigheden denkbaar waarin we iemand niet zouden willen gijzelen maar diegene de mogelijkheid zouden willen geven om een fractie te verlaten wanneer de verhoudingen zo verslechterd zijn of de ideeën zover uit elkaar liggen dat het niet meer is vol te houden? Het voelde bij mij niet helemaal lekker maar ik kon er niet goed de vinger op leggen. Totdat iemand mij de woorden gaf: het doet denken aan de manier waarop vrouwen vroeger met financiën en middelen klein werden gehouden zodat het voor hen bijna niet mogelijk was om hun man te verlaten. Om een ongezonde relatie te verlaten. Mijn partij wil niemand onder druk zetten om in een ongezonde relatie te blijven, ook niet in een ongezonde werkrelatie. En daarom stemmen wij tegen dit amendement.