Water­schap Brabantse Delta in de knoop met GLB-regeling

Opschudding in waterschapsland. De afgelopen weken bleken er meerdere extra vergaderingen nodig om het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (de Europese GLB) te bespreken. Waar gaat het om? Agrariërs hebben Brabantse Delta gevraagd om waterschapssloten op te mogen geven, zodat zij EU-subsidie kunnen innen. Een vorm van staatssteun, vindt de oppositie, daarbij gesteund door de Unie van Waterschappen en Europa Decentraal. Het plan is er desondanks doorgedrukt op de bestuursvergadering van 17 april.

Met dit persbericht willen de oppositiepartijen PvdA, Partij voor de Dieren, 50PLUS, AWP, OWP en
Natuurterreinen hun visie delen. De partijen begrijpen dat het agrarisch getinte Dagelijks Bestuur ervoor voelt om ‘haar’ sector met het ‘uitlenen’ van waterschapssloten te helpen. De oppositiepartijen begrijpen ook het verzoek van de agrariërs. Gratis geld laat je niet liggen. Het probleem zit wat betreft de oppositiepartijen aan de waterschapskant. Brabantse Delta kiest ervoor om agrariërs te helpen met belastinggeld van de burger. Belasting die voor burgers recent nog flink verhoogd is – en voor agrariërs verlaagd.

Waarvoor is deze GLB-subsidiemogelijkheid bedoeld? De Europese Unie wil stimuleren dat agrariërs vier procent van hun akkerland ‘braak’ laten liggen. Onbebouwd land kan zich rustig herstellen. Dat is gunstig voor de biodiversiteit en voor de bodem, en het helpt ook bij de doelen van de Kaderrichtlijn Water. Vier procent vormt uiteraard een redelijk stuk productieland. Logisch dus dat de agrariërs zoeken naar manieren om die procenten elders te realiseren. Zij vonden met hulp van ZLTO een geitenpaadje: de aangrenzende sloten van het waterschap. Als de boer daar nou eens een natuurvriendelijke oever belooft aan te leggen, zou deze waterschapsgrond dan mee mogen tellen voor het behalen van de gewenste vier procent?

Afgelopen november kwam de Unie van Waterschappen na veel wikken en wegen met een advies. Het antwoord? ‘Nee, tenzij’. Slechts onder strikte voorwaarden zal Brussel deze ‘uitleen’ van waterschapssloten niet als ongeoorloofde staatssteun zien. De UvW pleit voor voorzichtigheid. De oppositiepartijen uit het Algemeen Bestuur van Brabantse Delta omarmen dit advies: de vier procent vraagt met rust gelaten akkerland, grond die normaalgesproken wél in gebruik is. Voor de sloten van het waterschap geldt dit natuurlijk niet.

De voorgestelde ‘uitleenmogelijkheid’ gaat daarmee tegen de geest van de GLB-regeling in. Alleen wanneer de Europese Commissie expliciet toestemming geeft, kan een dergelijke betaling zonder duidelijke en noodzakelijke tegenprestatie geoorloofd zijn. Europa zal echter niet akkoord gaan, denkt de oppositie, want het plan van Brabantse Delta kenmerkt zich door willekeurigheid. Enkel eigenaars met percelen aan waterschapssloten profiteren. Waarom zou het waterschap specifieke agrariërs te hulp mogen schieten, terwijl andere boeren, burgers en bedrijven achterblijven? In de analyse van de Unie van Waterschappen kleuren de meeste opties dan ook dieprood: dit is staatssteun, niet doen.

Veel waterschappen kiezen voor ander beleid. Zo niet Brabantse Delta. Het Dagelijks Bestuur (bestaande uit BBB, VVD, WBWB, Water Natuurlijk en ZLTO) wil de donkerrode optie op tafel houden.

Hun plan zou binnen de grenzen van staatssteun passen. De oppositiepartijen betwijfelen dit. Dat begint al bij de basis. Normaalgesproken rekent het waterschap de eigen organisatiekosten bij elke aanvraag door met een leges. Zelfs die basale voorziening ontbreekt in het huidige DB-voorstel.

De organisatielast voor het waterschap neemt bij het goedkeuren van deze regeling hoe dan ook toe.

Er moet door Brabantse Delta immers worden nagegaan of de deelnemende agrariërs hun tegenprestatie uitvoeren. Het DB-voorstel laat de mogelijkheid open dat de tegenprestatie nog geleverd moet worden. Wat voor duur overwerk haalt het waterschap zich hiermee op de hals?

De afgelopen maand begon het overwerk al. Er werden meerdere vergaderingen over dit onderwerp last minute ingelast. Het waterschap zit op de blaren, want de agrariërs moeten hun subsidieaanvraag nog dit voorjaar indienen. Het voorstel van het Dagelijks Bestuur riekt volgens de oppositie naar haastwerk. De partijen kijken nu vooral naar Water Natuurlijk, de coalitiepartij die zich in andere waterschappen juist tégen deelname aan de subsidieregeling heeft gekeerd.

50Plus, AWP, Natuurterrein, Partij voor de Dieren, Partij van de Arbeid en OWP hebben nadat duidelijk werd dat het voorstel zou worden aangenomen, een motie van treurnis ingediend.

50PLUS

AWP

Natuurterreinen

Partij voor de Dieren

Partij van de Arbeid

OWP