Vragen over bevers naar aanleiding van verschil­lende bericht­geving

Indiendatum: mrt. 2020
Antwoorddatum: 31 mrt. 2020

Geachte mevrouw Pallandt,

Bij boven aangehaalde brief stelt u ons vragen op grond van artikel 60 RvO AB over de onjuiste berichtgeving over beverafschot in een regionaal nieuwsblad. Wij hebben uw vragen besproken in onze vergadering van 31 maart 2020 en besloten u als volgt te antwoorden.

Het afgelopen jaar hebben wij veel vragen gekregen over de bever en het vermeende voornemen van het waterschap om te willen overgaan tot afschot van de bever. Het dagelijks bestuur wil nogmaals herhalen dat wij niet voornemens waren en niet voornemens zijn om bevers af te schieten. Wij betreuren het dat in de media opnieuw de indruk ontstaat dat wij toch zouden willen overgaan tot het afschieten van bevers. Wij herhalen: dat zijn wij niet van plan. Het dagelijks bestuur zou het op prijs stellen als u ook als AB lid het standpunt van het waterschap in deze actief wil helpen uitdragen. Het helpt dan niet als leden van het AB in een interview of anderszins aankondigen hierover vragen te gaan stellen aan het DB waarop u het antwoord al kent uit eerdere beantwoordingen. Ook u draagt op die manier bij aan onduidelijkheid over het standpunt van dit waterschap.

Wij zouden allereerst graag opheldering willen over het volgende: met betrekking tot de tekst in de begroting 2020 of een afschotvergunning voor bevers, hebben wij ook geluiden gehoord dat hier eigenlijk ‘beverratten’ had moeten staan. Werd er in de begroting 2020 gedoeld op een afschotvergunning voor bevers, of voor beverratten? Indien u verdere toelichting kunt geven om de verwarring weg te nemen, vernemen wij dit graag.

Er is sprake van een ongelukkige verschrijving. Gedoeld werd een afschotvergunning voor beverratten. Bevers zijn immers een beschermde diersoort en afschotvergunning daarvoor zijn niet aan de orde. Ook niet wat het waterschap betreft.

Wat was destijds de aanleiding om de tekst over een afschotvergunning voor bevers (of beverratten) op te nemen in de begroting 2020?

Het waterschap is verplicht de beverrat actief te bestrijden. De beverrat staat sinds augustus 2016 op de Europese Unielijst van invasieve exoten. Een soort die op deze EU-lijst van EU-verordening 1143/2014 staat mag o.a. niet meer worden verhandeld en gehouden. Verder geldt voor lidstaten de plicht om in de natuur aanwezige populaties op te sporen, te verwijderen, of als dat niet lukt, zodanig te beheren dat verspreiding en schade zoveel mogelijk wordt voorkomen.

In een recente uitzending van Terug in het Wild zien we Jack Rombouts van waterschap Brabantse Delta bij een gapend gat staan dat gegraven is door een bever. Kort daarna wordt er door een boswachter gezegd: “Er zijn voorbeelden in het land van Bevers die graven in winterdijken. Dus de dijken die, ook met het hoge water in het winterseizoen bescherming moeten bieden voor de vele mensen die erachter wonen en alle andere functies die het landschap daarachter kent. En als bevers of andere knaagdieren, graafdieren daar schade aanrichten. Brengt dat risico's met zich mee. En dat is een van de redenen dat er in het oosten van het land gekozen is voor maatregelen. Bevermagement speelt daar op dit moment. Ja, daar hoort in dit geval ... eeeh, ook ...... doodschieten bij.”
Ons waterschap ligt niet in ‘het oosten van het land’. Waarom is er dan toch voor gekozen om als waterschap Brabantse Delta aan deze uitzending mee te werken? Is waterschap Brabantse Delta hier specifiek voor benaderd, of heeft het zelf initiatief genomen om in deze context mee te werken aan een stuk over bevers?

De beelden die in het betreffende recente programma Terug in het Wild heeft gebruikt, zijn door Omroep Brabant op 23 mei 2018 bij de herstelwerkzaamheden van een gat in de dijk bij Sprang-Capelle die was ontstaan door een beverburcht. Dat persmoment is destijds door het waterschap onze medewerker georganiseerd in samenspraak met Jack Rombouts. Het waterschap was niet op de hoogte van deze uitzending van ‘Terug in het Wild’ waarin het uitzetten van de bevers in Nederland onderdeel was met daarin beelden uit West-Brabant. Ook was het waterschap niet actief betrokken bij deze uitzending van ‘Terug in het Wild’ en heeft het ook geen invloed gehad op de samenstelling van de beelden die voor deze uitzending zijn gebruikt en die destijds door Omroep Brabant zijn gemaakt. Daarmee is het waterschap dus ook niet betrokken bij de vermeende koppeling in het programma tussen het herstel van de graverijschade en de uitspraken van de boswachter. Dit alles valt onder de noemer van journalistieke vrijheid. Overigens wordt de naam Waterschap Brabantse Delta en die van Jack Rombouts niet in beeld gebracht. Alleen voor bekenden van Jack Rombouts en/of de locatie is de koppeling te maken met het herstel van de dijk aldaar in 2018.

Op 11 maart wist BN deStem ons te vertellen dat Waterschap Brabantse Delta zich inmiddels wel degelijk uitspreekt voor de mogelijkheid tot afschot van bevers: “(…) dat zou in uitzonderlijke situaties ook het doden van een bever kunnen zijn.” Aan welke eisen moet een situatie volgens u voldoen om te kwalificeren als een uitzonderlijke situatie waarin een bever gedood moet kunnen worden?

Het is niet aan het waterschap maar aan de Faunabeheerder (=de provincie) om deze eisen te formuleren.

Hoeveel bevers zouden er in de afgelopen 12 maanden in aanmerking zijn gekomen om gedood te worden, op basis van de hierboven gedefinieerde eisen?

Omdat de Faunabeheerder deze eisen niet heeft geformuleerd, kan geen antwoord worden gegeven op uw vraag.

In dit zelfde artikel valt ook te lezen: “Waterschap Brabantse Delta dringt bij de provincie aan op verdergaande maatregelen. Een uiterste maatregel is het afschieten van de beesten, zoals nu al in Limburg gebeurt.” De fractie Partij voor de Dieren heeft al enkele malen gevraagd wat ons waterschap nu precies met de provincie bespreekt omtrent bevers, maar heeft daar variaties op het volgende antwoord op teruggekregen: “Ter verduidelijking van het beverprotocol zijn er op dit moment gesprekken met de provincie, de waterschappen en Rijkswaterstaat over het opstellen van een provinciaal beverbeleid.” Dat schept ons inziens een heel ander beeld dan een waterschap dat actief aandringt op verdergaande maatregelen en mogelijkheid tot afschot van bevers.
U heeft, zoals hierboven te lezen valt, tot dusver niet aangegeven dat Waterschap Brabantse Delta actief pleit voor de mogelijkheid om bevers af te schieten. In uw reactie op het krantenartikel wordt hier ook niet op ingegaan. Is het zo dat Waterschap Brabantse Delta in gesprekken over het provinciale beleid pleit voor verdergaande maatregelen met betrekking tot bevers? Daarnaast, is het zo dat waterschap Brabantse Delta in gesprekken over het provinciale beleid pleit voor de mogelijkheid tot afschot van bevers? Indien het antwoord op een of beide van deze vragen ‘ja’ is: Waarom hebt u uw algemeen bestuur in reactie op vragen erover, niet duidelijk en compleet hierover geïnformeerd? Waarom moet het algemeen bestuur dit via de krant vernemen?

Zoals ook in onze antwoorden van 21 januari 2020 aangegeven (Vragen Partij voor de Dieren over de oprukkende bever) zijn er ter verduidelijking van het beverprotocol op dit moment gesprekken met de provincie, de waterschappen en Rijkswaterstaat over het opstellen van een provinciaal beverbeleid. De gesprekken gaan dus over verduidelijking, niet over uitbreiding van het beverprotocol.

In het artikel valt ook te lezen dat er nog geen vergunning is aangevraagd om tot bejaging over te gaan, dit wordt in de reactie van het waterschap op het artikel ook nog eens bevestigd.
Hoe ziet het Dagelijks Bestuur de invloed van de huidige discussie binnen het Algemeen Bestuur over (afschot van) bevers op de reputatie van waterschap Brabantse Delta?

Wij willen uitdragen dat het waterschap juist tevreden is dat door het uitvoeren van projecten langs onze rivieren het leefgebied van dieren, inclusief de bever, wordt verbeterd. Zo waren we erg blij met het verschijnen van de bever in de Bovenmark bij Breda. Ook met het onderhoud aan de oevers en dijken werkt het waterschap daaraan mee.
Wij willen ook uitdragen dat het waterschap als taak heeft om de waterveiligheid te garanderen voor het werkgebied en daarbij onder andere wel het graafwerk van de bever nauwlettend in de gaten houdt. Door graafschade kan de stabiliteit van onze keringen namelijk in het geding komen. Mocht daar aanleiding toe zijn, dan neemt het waterschap maatregelen, zoals het herstellen van de oever of dijk waar de graverij is gevonden. Dat geheel met naleving van de beschermde status van de bever en in afstemming met alle betrokken instanties. Ook volgt het waterschap de richtlijnen die daarvoor zijn gemaakt en zijn vastgelegd in een Beverprotocol dat voor alle Brabantse waterschappen geldt. In dit protocol is het afschieten van bevers niet opgenomen.

Is het Dagelijks Bestuur het met de Partij voor de Dieren eens dat als het waterschap zelf aangeeft op dit moment geen reden én geen mogelijkheden te zien om bevers te doden, het beter is om mediaoptredens te vermijden die de indruk kunnen wekken dat de mogelijkheid om bevers af te schieten waterschap Brabantse Delta goed uit zou komen? Zo nee, waarom niet?

De bever in ons werkgebied is en blijft voor de media een interessant onderwerp vanwege de aansprekende verschijning van de bever’ maar vooral ook door de zoektocht naar de balans tussen het actief door het waterschap meewerken aan de verbetering van de leefomgeving van de bever en de invloed die de bever met zijn graafwerk op het waterbeheer en de waterveiligheid heeft. De media zal daarom aandacht blijven schenken aan de bever, afhankelijk van actuele ontwikkelingen zoals de mate van verspreiding en mogelijk meer graverijschade die zichtbaar wordt en om maatregelen vraagt. Gezien het feit dat het waterschapswerk bijdraagt aan een betere leefomgeving voor planten en dieren, inclusief de bever, is het waterschap altijd bereid om een toelichting daarop te geven. Daarbij zal ook altijd het aspect van de aandacht voor de waterveiligheid worden benadrukt. Niet meewerken aan media-optredens op dit vlak is geen optie en doet geen recht aan het principe van vrije nieuwsgaring en aan het feit dat de bever een interessant onderwerp is voor lezers en kijkers. Het waterschap zal bij toekomstige mediaaandacht voor dit onderwerp wel expliciet aangeven dat er van afschot in opdracht van het waterschap geen sprake is.

Is het Dagelijks Bestuur het met de Partij voor de Dieren eens dat als het waterschap zelf aangeeft op dit moment geen reden én geen mogelijkheden te zien om bevers te doden, de tekstpassage opgenomen in de begroting 2020 ‘en afschotvergunning aanvragen’, beter niet opgenomen had kunnen worden? Zo nee, waarom niet?

Zie de antwoorden op de vragen 1 en 2. Het gaat om de afschot van beverratten. En zoals hiervoor aangegeven is dat in het kader van het uitvoeren van een wettelijke taak. Daar hoeft geen onduidelijkheid over te bestaan.
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Uw vragen en ons antwoord daarop worden op de agenda geplaatst van de vergadering van het algemeen bestuur als ingekomen stuk, en op de website van het waterschap gezet.

Hoogachtend,

Het dagelijks bestuur