Ambitie en scope moeten omhoog voor een circulair en klimaat­neu­traal water­schap

Voorzitter, mijn fractie heeft het onderzoek en de uitvoeringsstrategie voor circulariteit en klimaatneutraliteit binnen ons waterschap met grote belangstelling gelezen. Wij zijn ook blij dat er in brede zin is gekeken naar de impact die wij als waterschap hebben op zaken als CO2-uitstoot. Als we kijken naar waar we als waterschap nu staan en waar we naartoe willen, dan gaat er een enorme verandering plaatsvinden in de manier waarop het waterschap haar werk doet.

Desondanks wil ik dat het duidelijk is waar de Partij voor de Dieren voor pleit: de ambitie én de scope moet nog vérder worden vergroot. Allereerst vinden wij het teleurstellend dat er in de uitvoeringsstrategie nog wordt vastgehouden aan de doelstelling om in 2030 een reductie van 49% van broeikasgasemissies te hebben bereikt. Immers, op Europees niveau is deze doelstelling op 55% vastgesteld. Als we slim zijn, stellen we ons eigen doel nu bij om het ambitieniveau van de Europese Unie te spiegelen, en voorkomen we daarmee dat we tijd verspillen aan maatregelen die niet ver genoeg gaan. We brengen de besturen na ons enorm in de problemen als we een houding aannemen van ‘wie dan leeft wie dan zorgt’.

Hetzelfde geldt voor de uitstoot vanuit oppervlaktewater en veenweidegebieden, die ontzettend groot blijkt te zijn. We gaan eerst onderzoeken afwachten om meer informatie te vergaren, en verder zijn we al bezig met maatregelen voor het vergroten van de waterkwaliteit die ook de uitstoot zullen verkleinen. Dat antwoord is niet naar onze tevredenheid. Nog niet alles over de uitstoot vanuit oppervlaktewater is bekend, maar dat is niet nodig om zwaardere maatregelen te nemen op het vlak van de dingen die we wel al weten. Wij verzoeken u met klem om hier wél al actief mee aan de slag te gaan. We vinden het ook typisch dat u bij de voorbeelden die u noemt van maatregelen om nutriënten terug te dringen, begint met het aansluiten van woonboten op het riool, en éindigt met ‘bemesting op sommige weilandranden’. Als wij u vragen wat de invloed van deze factoren is, zegt u dat dit per gebied verschilt. Dat snappen wij ook wel, maar in het totaalplaatje is er wel degelijk een groot verschil in impact. Het ontwijkende antwoord hierop wekt bij ons de indruk dat u vooral diplomatiek wilt zijn naar de agrarische sector toe. Mevrouw Goos had het net al over de blauwe meetup over grondwater, ik was daar ook en veel waterschapsbestuurders riepen daar op om de regie over grondwater helemaal bij het waterschap te leggen. Voorzitter, juist de zonet genoemde ontwijkende communicatie over o.a. de mestproblematiek is de reden dat ik zo’n verantwoordelijkheid niet aan de waterschappen toevertrouw.

Wat betreft het vergroten van de scope. Wij vinden dat de keuze wat wel en niet werd meegenomen in het onderzoek hier en daar wat arbitrair is. Zo wordt er wel gekeken naar vliegreizen naar China, maar niet naar pompen die voor onze projecten in China worden besteld. Terwijl beiden natuurlijk impact hebben op de uitstoot. En er wordt wel gekeken naar de manier waarop medewerkers naar hun werk gaan, maar niet naar het eten dat zij bestellen in de bedrijfskantine, terwijl ook daar beiden impact hebben op de uitstoot, en het waterschap daar wel stappen in aan het zetten is. Tenslotte vinden wij het hoopvol dat waterschapsambtenaren zélf invloed willen uitoefenen op de duurzaamheid van geldstromen, zoals pensioenfonds ABP oproepen om te stoppen met investeren in de fossiele industrie. Maar wij denken dat dit niet alleen bij hen zou moeten liggen, maar ook bij ons als bestuur. Geldstromen hebben indirect ook invloed op materiaalstromen, en iedere investering van een bank/verzekeraar/pensioensfonds waar wij zaken mee doen in niet-duurzame industrieën is er één teveel. Wij roepen dan ook op om daar ook kritisch naar te gaan kijken en dit met het AB te delen.

Kortom: we moeten verder en breder kijken om als waterschap écht circulair en klimaatneutraal te worden. Als we dat niet doen is de rekening uiteindelijk toch voor onszelf.